Түркия Республикасының астанасы – Анкара қаласының атақты «Bengu» (Мәңгі) баспасынан Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің ректоры, ҚР ҰҒА корреспондент-мүшесі, тарих ғылымының докторы, халықаралық «Мәңгі Ел» ғылыми-көпшілік тарихи журналының бас редакторы Ерлан Сыдықовтың «Шәкәрім» атты танымдық-ғұмырбаяндық кітабы түрік тілінде жарық көрді.
Әлемдік руханият тарихында орны бар қазақ тұлғасы туралы түркі тіліндегі тұңғыш рет шыққан толымды еңбекті тіл маманы, PhD Ләззат Орақова аударса, лайықты баспадан шығаруға Түркі академиясының президенті Дархан Қыдырәлі айрықша еңбек сіңірген.
– Мен бұл жаңалықты естіп қатты қуанып тұрмын. Абайды, Шәкәрімді, Мағжанды – ақын деу аз, бұлар – Түркі дүниесі мәдениетінің алтын көпірлері. Юнус Эмре мен Шәкәрім Құдайбердіұлы поэзиясында ортақ сарындар өте көп. Мен Шәкәрімді қазақша оқыдым. Ойы терең, халық тағдырына ерекше қам жеген бұл ақынды Түркия білсе ғой деп жүретінмін. Құрметті ректор Ерлан Сыдықов кітабының түрікше аудармасын шын ықыласпен қабылдадым. Түрік-қазақ мәдени байланыстары бұдан әрі де арта беретініне сенімдімін, – дейді Юнус Эмре атындағы Түрік мәдениет орталығының директоры Ибраһим Йылдырым. Ал Еуразия Жазушылар одағының төрағасы Жақып Өмерұлы «Бұл кітапта Шәкәрімнің қазақ мәдениеті мен әдебиетіне және санасына қосқан үлесін Ерлан Сыдықов мырза жаңадан қарастырады. Оқырмандарға осы кітапты оқуға кеңес беремін» дейді.
Жалпы ақын, дінтанушы, шежіреші, ойшыл Шәкәрім Құдайбердіұлы туралы бұл ғұмырбаяндық кітаптың түрік оқырмандарына жетуі мен танылуы – Қазақстан әдебиеті мен мәдениеті үшін үлкен олжа әрі Тәуелсіздік пен Елбасымыз жүргізіп отырған салиқалы саясаттың үлкен жемісі. Ұлтымыздың қайраткерлері мен санаткерлерін уақытты жоғалтпай осылайша әлемге кең таныта білсек, елдігімізге – мерей, мемлекетімізге – мақтаныш.
СҮБЕЛІ СӨЗ
Әділ Ахметов, Түркі академиясының бөлім меңгерушісі, филология ғылымының докторы, профессор:
– Қазақ елі әлемге төлтума салт-дәстүрімен, ұлтты ұлт жасаған қайраткерлеріментанылады. «Жақыныңды жаттай сыйла, жат жанынан түңілсін» деген нақыл сөзде көп мағына бар. Профессор Ерлан Сыдықовтың ЖЗЛ сериясымен шыққан «Шәкәрімін» ықыласпен оқып шыққан едім. Енді оның түрік тіліне аударылып жариялануы бәрімізді қуантып отыр. Шәкәрім дәуірі – Шығыспен, Түркі дүниесімен тығыз байланыстағы дәуір. Сондықтан ақиқат пен шындықты иманнан, парасаттан іздеген қазақ ақынын жаңа Түркия оның замандастарымен салыстыра отырып, жаңаша тануы қажет деп ойлаймын.
Шәкір Ибраев, филология ғылымының докторы, профессор:
– Біз іссапармен Түркияда жиі боламыз. Зиялылармен шүйіркелесе кетсеңіз, ортақ тұлғаларымыз бен Стамбұлмен байланысы болған кісілерге ықыласы ерекше ауады. Мысалы, олар Шәкәрімді тереңірек білгісі келеді. Ерлан Бәтташұлының мына еңбегі сол сұранымды лайықты қанағаттандырады деп есептеймін. Мен түрік тіліндегі «Шәкәрімнің» электрондық нұсқасымен таныстым. Сәтті шыққан. Түркия оқырманы бұл кітаптан көп нәрсе олжалайды деп ойлаймын. Алдағы уақытта Шәкәрім поэзиясын жолма-жол түрікшеге аударуға қолжеткізсек, тіпті жақсы болар еді.
Базарбек Түкібаев
http://www.astana-akshamy.kz/